Xe gắn máy chạy bằng xăng sẽ bị cấm lưu thông trên đường Vành đai 1 của Hà Nội từ giữa năm 2026, theo chỉ thị mới của Chính phủ nhằm chống ô nhiễm.

Lệnh cấm này là một phần của chỉ thị quốc gia về bảo vệ môi trường, trong đó nêu rõ các biện pháp cấp bách để giải quyết tình trạng ô nhiễm không khí và nước nghiêm trọng tại các thành phố lớn, bao gồm Hà Nội. Chất lượng không khí của Hà Nội đôi khi được xếp hạng là một trong những nơi tệ nhất thế giới, và ô nhiễm trên các con sông tại Hà Nội thường xuyên vượt quá giới hạn an toàn trong nhiều năm. Lấy v í dụ, sáng ngày 14/07/2025, chỉ số chất lượng không khí của thành phố đạt 167, mức được xem ảnh hưởng rất xấu đến sức khỏe, đứng thứ hai thế giới về ô nhiễm không khí. Đây không còn là một lời cảnh báo nữa, mà là một hồi chuông cảnh tỉnh, mặc dù đã kéo dài nhiều năm nay.

Để làm sạch không khí thủ đô, Chính phủ giao Ủy ban Nhân dân Thành phố Hà Nội triển khai lộ trình loại bỏ xe máy và xe gắn máy chạy bằng nhiên liệu hóa thạch trong khu vực Vành đai 1 (trung tâm thành phố) vào giữa năm 2026.

Một kế hoạch rộng hơn sẽ được triển khai sau đó. Đến ngày 1 tháng 1 năm 2028, lệnh cấm này sẽ được mở rộng sang Vành đai 2, và các hạn chế cũng sẽ được áp dụng đối với ô tô chở khách chạy bằng xăng. Bắt đầu từ năm 2030, lệnh cấm sẽ được áp dụng cho Vành đai 3.

Song song với lệnh cấm này, Chính phủ đòi hỏi Hà Nội phải công bố quy hoạch vùng phát thải thấp vào quý 3 năm 2025 và phát động chiến dịch nâng cao nhận thức trên toàn thành phố để chuẩn bị cho người dân về sự thay đổi này.

Chỉ thị cũng kêu gọi chính quyền địa phương hiện đại hóa giao thông công cộng, ưu tiên xe buýt và tàu điện, đồng thời phát triển cơ sở hạ tầng cho xe năng lượng sạch, bao gồm các trạm sạc và dịch vụ bảo trì.

Các biện pháp khác đang được xem xét, bao gồm việc tăng phí đăng ký và phí đỗ xe cho xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch tại các quận trung tâm. Lộ trình chi tiết về mức phí dự kiến được công bố vào cuối năm 2025.

Hà Nội cũng phải xây dựng kế hoạch làm sạch các sông, kênh, rạch bị ô nhiễm trong khu vực trung tâm thành phố vào quý 3 năm 2025 và di dời các nhà máy gây ô nhiễm ra khỏi khu dân cư vào năm 2028.

Bắt đầu từ quý IV năm 2025, thành phố sẽ thử nghiệm lệnh cấm sử dụng đồ nhựa dùng một lần tại các nhà hàng, khách sạn và cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống nằm trong khu vực đường vành đai 1.

Thành phố cũng sẽ phải đầu tư vào các nhà máy xử lý rác thải hiện đại, công nghệ cao để giảm thiểu việc sử dụng bãi chôn lấp và ngăn ngừa tình trạng tích tụ rác thải.

Chỉ thị nhấn mạnh việc thực thi nghiêm ngặt các luật về môi trường, tăng cường sử dụng các công cụ kỹ thuật số để giám sát các vi phạm và tăng cường vai trò của việc phản ánh của người dân thông qua đường dây nóng, Zalo và ứng dụng VNeID. Chỉ thị cũng kêu gọi tăng cường hình phạt đối với các đối tượng gây ô nhiễm và hỗ trợ người tố giác.